Çocuklar yaşlarına göre değişik gelişim dönemlerinden geçerler. Okul öncesi dönem çocuğu, 6 yaş ve öncesinde “işlemöncesi dönem” olarak adlandırılan gelişim döneminde bulunur. İşlem öncesi dönem, çocuğun dünyayı egosantrik birbiçimde algıladığı ve değerlendirdiği, karşılaştığı durum ve olayları herhangi bir zihinsel işleme tabi tutamadığı,nedenlerini sorgulamadığı bir dönemdir. 6 yaş ve öncesinde bulunan çocuklar gördüklerini, söylenenleri herhangi birzihinsel işleme fazlaca tabi tutmadan kabul ederler. Okul öncesi dönem, işlem öncesi dönem olmakla birlikte aynızamanda yaratıcılığın, öğrenme hızının ve spontanlığın en yüksek olduğu dönemdir. Dolayısıyla okul öncesi dönemingelecek yaşantılar (okul yaşantıları, mesleki yaşantılar, sosyal yaşantıla vb.) için belirleyici bir özelliği vardır. Kısacasıokul öncesi dönem çocukların geleceğe ilişkin yaşam rotalarını belirlemeye başladığı dönemdir. İşlem öncesidönemde çocuklar bir sopayı at gibi ya da tüfek gibi kullanabilirler. Akıl yürütmeden çok sezgisel olarak problemleriçözmeye çalışırlar. Çocuklarda işlem öncesi dönemin kesintiye uğraması veya zarar görmesi gelecek yaşantılaraçısından oldukça risklidir.
7 yaşından itibaren somut işlemsel dönem başlar. Somut işlemsel dönem mantıksal düşünmenin gelişmeye başladığı, problemlerin sezgisel olarak değil akıl yürütme yoluyla çözülmeye başlandığı dönemdir. Çocuklar bu dönemde temel kavramları (kütle, ağırlık, uzunluk, hacim gb.) öğrenmeye ve farketmeye başlarlar. Yine bu dönemde çocuklar, egosantrik dönemin sona ermesiyle kendileri dışında kişilerle daha yakından ilişkiler kurmaya başlarlar. Bir taraftan düşünsel gelişim devam ederken diğer taraftan bedensel koordinasyon ve duygusal alanda da gelişim sürer. 7 yaşında el-göz koordinasyonu, vücut dengesinin kurulması, ince kas gelişimi gibi okuma yazma becerileri için gerekli olan temel alanlarda gelişmeler tamamlanmış olur. Böylece çocuğun okuyabilmek ve yazabilmek için gerekli olan bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal ve dil alanlarında gerekli dönemsel gelişimi de tamamlanır. 7 yaşında başlayan somut işlemsel dönem 11 yaşın sonunda tamamlanır.
Somut işlemsel dönemdeki çocuklar 11 yaşından itibaren soyutlama, esneklik, muhakeme yapma ve problem çözme gibi özelliklerle kendini gösterebileceği soyut işlemsel döneme geçiş yaparlar.
Çocuğun okula hazır olup olmadığı tüm gelişim alanlarının kontrol edilmesiyle ve çocuğun bu alanlardaki gelişim düzeyine bakılmasıyla anlaşılabilir. Ancak doğru olan, ilkokul çağının bilimsel başlama yaşının 7 yaş olmasıdır.
